Og’irroq jarohatlar va to’satdan kasalliklar uchun jabrlanuvchini darhol tibbiy muassasaga etkazib berish talab qilinadi. Bunday hollarda yaradorlarni tashish haqida gap boradi.
Yaradorlarni tashish tez, xavfsiz va kechirimli bo’lishi kerak; tashish paytida yaradorlarga chayqalishlar yoki noqulay pozitsiyalar bilan katta og’riq keltirilmasligi kerak, chunki bu omillar shokning paydo bo’lishiga yordam beradi. Og’ir jarohatlar bo’lsa, jabrlanuvchiga hamroh bo’lgan shaxs hamroh bo’lishi kerak.
Yaradorlarni tashish shikastlanish yoki shikastlanish sodir bo’lgan holatlarga, birinchi yordam ko’rsatishi mumkin bo’lgan shaxslar soniga va mavjud transport vositalariga bog’liq.
Agar kerak bo’lsa, yaradorlarni etkazib berish bir kishi tomonidan amalga oshiriladi. Bunday holda, yaradorlarni quyidagi usullar bilan olib yurish mumkin:
– yaradorlarni qo’llab-quvvatlash;
– yaradorlarni qo’llarida ko’tarish;
– yaradorni yelkasida, orqasida ko’taring;
-yaradorni plash chodirida, choyshabda yoki novdalarda sudrab torting.
Agar ikki kishi yordam bersa va ularning ixtiyorida zambil bo’lmasa, yaradorlarni tashish quyidagicha amalga oshirilishi mumkin:
– yaradorni bog’langan qo’llarga qo’yish;
– yaradorni «stulga» qo’yish – ikkala yordamchining bog’langan qo’llari;
– yaradorni taxtaga qo’yib, yordamchilar uchlarini ushlab turgan qalin ustun;
– bir yordamchi yaradorni tizzasi ostida, ikkinchisini qo’ltiq ostida ushlab turadi (bu usul umurtqa pog’onasi singanida qo’llanilmaydi!).
Yaradorlarni tashish uchun standart tashuvchilardan-zambillardan yoki hech bo’lmaganda vaqtincha transport vositalaridan — chang’ilardan, ustunlarga o’rnatilgan stuldan, zinapoyadan, taxtadan, ustunlar joylashtirilgan paltodan foydalanish yaxshidir. Yaradorni tog’dan yoki tepadan pastga tushirish har doim boshini yuqoriga ko’tarishi kerak. Yaradorlarni transport vositalari bilan tashish transportning eng tez va qulay turi hisoblanadi; ammo, yaradorlarni jarohatlanish turiga mos keladigan to’g’ri, qulay holatda yotqizish kerak.
