Sinish-bu suyaklarning buzilishidir. Yoriqlar ko’pincha zarba, itarish, yiqilish yoki biron bir tashlab ketilgan narsaning suyagiga urilganda paydo bo’ladi. Odatda pastki ekstremitalar va bosh suyagi sinishi shu tarzda sodir bo’ladi. Yiqilish, qoqilish, muz paytida ko’chada yiqilish paytida kuzatilgan bilvosita zarba bilakning sinishiga olib keladi. Katta balandlikdan tushganda, bosh suyagi va umurtqa pog’onasi sinadi. Siqilish natijasida bosh suyagi, ko’krak qafasi va tos suyagi singan.
Yopiq sinish suyakning shikastlanishi deb hisoblanadi, bunda terining yaxlitligi sezilarli darajada buzilmaydi. Yopiq sinishning odatiy alomati-bu o’sma, ba’zi hollarda — tananing shikastlangan qismining ko’rinishi o’zgarishi — egrilik, ayniqsa oyoq-qo’llarning katta sinishlariga xosdir. Qo’shni bo’g’inlardagi harakatlar sinish joyida sezilarli pichoq og’rig’i bilan birga keladi.
Shikast kuch tanaga juda kuchli va keskin ta’sir ko’rsatadigan holatlarda singan suyak teri orqali tananing yuzasiga kirib boradi; bunday yoriqlar ochiq deb ataladi.
Birinchi yordam. Suyak sinishi og’ir yara bo’lib, darhol birinchi yordamni talab qiladi. Hech qanday holatda singan oyoq-qo’lni silkitmaslik kerak, uni tortib olish yoki burish mumkin emas; ochiq sinish bilan suyak bo’laklarini yaraga surish mumkin emas. Singanning alomatlaridan biri sinish joyida siqilish (krepitus). Ushbu alomatni singan suyaklarga zo’ravonlik bilan ta’sir qilish orqali tekshirish mumkin emas. Singan paytida og’riq periosteumning shikastlanishi bilan bog’liq bo’lib, og’riqqa sezgir bo’lgan asab tolalari va tanalariga juda boy.
Ochiq sinish avval yaralarni davolash printsipiga muvofiq, so’ngra sinish sifatida davolanadi. Shundan so’ng, singan oyoq yoki tananing bir qismi immobilizatsiya qilinadi. Agar jabrlanuvchi chanqaganidan shikoyat qilsa, unda uni ichish kerak va har qanday mineral suv eng yaxshisidir. Tananing singan qismini ehtiyotkorlik bilan immobilizatsiya qilgandan so’ng, jabrlanuvchini jarrohlik davolash uchun tibbiy muassasaga olib borish kerak.
Katta suyaklarning sinishi uchun, agar og’riqni kamaytirishga, singan a’zoning ishonchli immobilizatsiyasiga va tibbiy muassasaga qulay, yumshoq transportni tashkil etishga qaratilgan birinchi yordam darhol ko’rsatilmasa, jabrlanuvchi shokka tushishi mumkin.
