Артериал қон кетиш қон кетишининг барча турларидан энг хавфлиси ҳисобланади, чунки у билан жабрланувчининг тўлиқ қон кетиши тезда пайдо бўлиши мумкин.
Артериал қон кетишини босим бандажи билан тўхтатиш мумкин. Катта артериядан қон кетганда, шикастланган жойга қон оқимини дарҳол тўхтатиш керак, артерияни бармоқ билан яра жойидан юқорига суриш керак. Бироқ, бу чора фақат вақтинчалик. Артерия тайёр бўлгунга қадар бармоқ билан босилади ва босим бандажи қўлланилади.
Феморал артериядан қон кетганда, баъзида фақат босим бандажини қўллаш этарли эмас. Бундай ҳолларда сиз пастадир, турникет ёки импровизатсия қилинган турникетни қўллашингиз керак. Агар ёрдамчининг қўлида стандарт илмоқ ёки турникет бўлмаса, унинг ўрнига шарф, рўмолча, галстук, бракетлардан фойдаланишингиз мумкин. Оёқ-қўлдаги турникет ёки пастадир дарҳол қон кетиш жойидан юқорида қўлланилади. Ушбу мақсадлар учун чўнтак бандажи (индивидуал сумка) жуда қулай бўлиб, у бир вақтнинг ўзида ҳам қопқоқ, ҳам босим бандажи ролини ўйнайди. Тери ва асабларга зарар бермаслик учун турникет ёки пастадир қўлланиладиган жой дока қатлами билан қопланган. Қўлланиладиган турникет экстремитага қон оқимини бутунлай тўхтатади, аммо агар оёқ-қўллардаги пастадир ёки турникет узоқ вақт қолса, у ҳатто ўлиши мумкин. Шунинг учун турникетни қўллаш вақтини таъкидлаш керак ва қон кетишини тўхтатиш учун улар фақат алоҳида ҳолатларда, яъни элкада ва сонда (оёқ-қўлнинг бир қисми ажратилганда, ампутатсия билан) қўлланилади.
Икки соат ичида жабрланувчини пастадир ёки турникет қўлланганда, уни махсус жарроҳлик даволаш учун тиббий муассасага олиб бориш керак.
Юқори оёқ-қўлнинг қон кетишини тирсак бурмасига ёки қўлтиқ остига қўйилган бандаж сумкаси ёрдамида тўхтатиш мумкин, шу билан бирга оёқ-қўлни турникет билан тортиб олиш мумкин. Худди шундай, улар поплитеал фосса ичига ханжар қўйиб, пастки экстремитанинг қон кетиши билан содир бўлади. Тўғри, қон кетишини тўхтатишнинг бу усули фақат вақти-вақти билан қўлланилади.
Асосий сервикал артериядан қон кетганда — каротис-ярани дарҳол Бармоқларингиз ёки муштингиз билан сиқиб қўйишингиз керак; шундан сўнг яра кўп миқдорда тоза дока билан тўлдирилади. Қон кетишини тўхтатишнинг бу усули тампонлаш деб аталади.
Шуни эсда тутиш керакки, турникет (бурама) 1,5–2 соатдан кўп бўлмаган, совуқ ҳавода эса 1 соатдан кўп бўлмаган вақт давомида қўлланилади. Жабдуқни (буралишни) қўллаш вақтини бандажнинг ўзида ёки жабдуқлар устига қўйган қоғозга (бурама) белгиланг. Турникетни қўллаганингиздан сўнг, жабрланувчини алкоголсиз ичимликлар билан ичиш ва имкон қадар тезроқ тиббий муассасага олиб бориш керак. Агар турникетни қўллашнинг рухсат этилган даврида жабрланувчини тиббий муассасага олиб бориш имкони бўлмаса, у ҳолда турникет (бурилиш) қон айланишини тиклаш учун бир неча дақиқага бўшатилиши керак ва кейин бурилишни яна маҳкамланг. Турникетнинг тўғри қўлланилиши пулс билан текширилади. Агар унинг уриши сезилса, турникет нотўғри қўлланилади, уни олиб ташлаш ва яна қўллаш керак.
