Яралар танадаги шикастланишнинг катта қисмини ташкил қилганлиги сабабли, уларни даволаш жароҳатлар учун биринчи ёрдамнинг асосидир. Бу жуда оддий протседура, шунинг учун биринчи ёрдам чораларини ўрганаётганда уни ассимилятсия қилиш биринчи ўринда туради. Ярани тўғри даволаш унинг асоратларини олдини олади ва жароҳатни даволаш вақтини деярли уч баравар камайтиради.
Ярани даволаш учун дока, пахта момиғи, бандаж ва ҳар қандай дезинфектсияловчи керак. Ўз-ўзидан маълумки, ярани иложи борича тоза, ювилган қўллар билан боғлаш керак.
Агар яра жуда кўп қон кетса, аввал қон кетишини тўхтатиш керак. Кейин ярани боғлаш бошланади. Дезинфектсияловчи эритма бўлмаса, биринчи ёрдам рамкасида ярани тоза (стерил) дока билан ёпиш кифоя, сўнгра пахта қатламини қўлланг ва бутун ярани бандаж билан боғланг.
Агар сизда бирон бир дезинфектсиялаш воситаси бўлса-ёд дамламаси, водород пероксид-кейин яра атрофидаги тери аввал дезинфектсияловчи эритма билан намланган дока ёки пахта билан икки ёки уч марта артилади. Бундай даволаш бактерияларнинг терининг атрофидаги жойлардан ярага киришига қарши курашда самаралироқ бўлади.
Охирги чора сифатида, дока ёки бандаж бўлмаса, юзаки ярани пластик бинтаакутин билан қоплаш мумкин, сўнгра уни тоза, ишлатилмаган рўмолча билан боғлаш мумкин.
Аşıнмалар водород пероксид билан ювилади ва боғланади. Ярани сув билан, айниқса спиртли ичимликлар ёки ёд дамламаси билан ювиш мумкин эмас. Ярага кирадиган дезинфектсияловчи эритма шикастланган ҳужайраларнинг ўлимига олиб келади ва шу билан сезиларли оғриқ келтиради.
Ярани ҳеч қандай кукун билан қоплаш мумкин эмас, шунингдек унга бирон бир малҳам суртиш мумкин эмас; худди шу тарзда тўғридан-тўғри ярага пахта момиғини қўйиш тақиқланади!
Агар бирон бир тўқима ярадан ташқарига чиқса-мия, ичак, кейин улар юқоридан (босимсиз) тоза дока билан қопланган, аммо ҳеч қандай ҳолатда ичкарига ўрнатилмаган.
Оёқ-қўлларнинг кенг жароҳатлари билан жароҳатланган оёқ-қўл иммобилизатсия қилиниши керак (бу ҳолда оёқ-қўлнинг соғлом юзасига сплинт қўлланилади).
Ҳар қандай нисбатан чуқур яра учун малакали жарроҳлик муолажани ўтказиш керак. Шу муносабат билан, ёрдам кўрсатувчи жабрланувчини тиббий муассасага ташишни таъминлаши керак.
